Egzoz Emisyon Ölçümü Nedir?
Egzoz emisyonu araçlarda kullanılan yakıtın yanmasıyla oluşan ve havaya yayılan kimyasalların yarattığı hava kirliliğini ifade eder. Egzozdan yayılan gaz ve katı parçacıklar havaya karışır. Dünya üzerinde bulunan araç sayısını göz önünde bulundurursak oluşan hava kirliliği oldukça fazladır. Bu açıdan egzoz emisyon ölçümü son derece önemlidir.
Egzoz emisyon ölçümü ile motorlu taşıtların trafikteyken atmosfere yaydıkları gaz miktarının belirlenen sınırlar içerisinde olup olmadığı kontrol edilir. Bu kontrol ayrıca yakıt tasarrufu sağlamak konusunda da yardımcı olur.
Emisyon ölçümü sırasında hidrokarbonların ve karbon monoksitin egzozdan çıkış seviyesi ele alınır. Testte ayrıca karbondioksit seviyeleri de ölçülmektedir. Hidrokarbon, karbon monoksit ve azot oksitler hem dizel hem de benzinli araçların oluşturduğu ortak atıklarken dizel araçlarda bunlara ek olarak partiküller de oluşmaktadır. Ayrıca dizel motorlu bir aracın egzozunda rahatlıkla görülebilecek karartıların sebebi de bu partiküllerdir. Egzoz emisyon ölçümü ile ilgili olarak egzoz emisyonu nasıl ölçülür ve ölçüm için gerekenler gibi konular merak edilmektedir. Borlease ekibi olarak bu yazımızda konu hakkında merak edilenleri detaylı bir şekilde sizler ile paylaşacağız.
Egzoz emisyonunun önüne geçmek ve çevreye zarar verecek etkilerini ölçmek için araç sahiplerinin egzoz gazı muayenesi yaptırması gerekir. Diğer adıyla emisyon testi olarak bilinen bu muayene, hava kirliliğinin negatif etkilerini en aza indirir.
Emisyon testi ile araç sahiplerinin taşıtlarının trafiğe çıkmaya uygun olup olmadığı tespit edilir. Araçların egzoz gazı ve salınım değerleri, yüksek devirdeyken ve rölantideyken olmak üzere iki ayrı biçimde ölçülür. Ölçüm sonucunda değerler belirlenen sınırlarda ise araç, egzoz emisyonu ölçüm pulu almaya hak kazanır. Egzozundan çıkan zararlı kimyasalların miktarı kanunlarla belirlenen değerlerin üzerinde olan araçlar ise testi geçemez. Bu durumda olası sorunların en yakın zamanda giderilerek aracın tekrar muayene edilmesi gerekir.
Hangi Aralıklarla Egzoz Emisyonu Ölçülür?
Egzoz gazı ölçüm testinin geçerlilik süresi, motorlu taşıtın içerisinde yer aldığı kategoriye göre farklılık göstermektedir. Binek ve resmi otomobillerin trafiğe çıktıkları üçüncü yılın sonunda mutlaka teste tabi tutulması gerekir. Sonraki süreçte ise bu araçlar her iki yılda bir yeniden muayene edilir. Ticari araçlar ve diğer tüm motorlu taşıtlar ise ilk bir yılın sonunda muayene olur. Sonraki süreçte ise bu araçlar için ölçümler her sene tekrarlanmalıdır.
Egzoz Emisyon Ölçümü Ücreti Ne Kadar?
Egzoz muayene ücreti her araç için sabittir. Egzoz muayene ücreti yıldan yıla değişir. Bu bağlamda her araç için egzoz emisyon ölçümü fiyatı 2021 yılında 90 TL iken bu ücret 1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla 110 TL olmuştur. Ayrıca egzoz emisyon ölçümünü yaptırmayan kişilere uygulanan para cezası da 2.815 TL tutarındadır.
Egzoz Emisyon Ölçümü Nerede Yapılır?
Motorlu kara taşıtlarından kaynaklanan egzoz gazı emisyonlarının kontrolüne dair hazırlanan yönetmeliğin bu konuda kararı mevcuttur. Bu yönetmeliğe göre yapılan egzoz emisyonu ölçümünü, 81 ildeki tüm sabit TÜRKTÜV Araç Muayene İstasyonları'nda yaptırılır. TÜRKTÜV, Türkiye’de periyodik araç muayenesinde yetkili ve görevli tek kuruluş olarak uluslararası standartlarda periyodik araç muayenesi hizmeti sunar.
Egzoz Emisyonunu Ölçmek için Gerekenler
Egzoz emisyon ölçümü için gereken birçok belge mevcuttur. TÜRKTÜV istasyonlarında uzmanlar tarafından yapılacak test için gerekli belgeler aşağıdaki gibidir:
- Egzoz gazı emisyon ölçümü yapılacak aracın tescil ve trafik belgesi
- Motorlu taşıt egzoz emisyon ruhsatı
- Araç sahibe ait nüfus cüzdanı, pasaport ya da ehliyettir
İlk kez egzoz gazı emisyonu ölçümü yaptıran araçlar için ilk ölçüm sonrası Araç Gazı Emisyonu Ruhsatı 7 TL ödenerek satın alınabilir. Araçların periyodik bakımının düzenli olarak yapılması emisyon sonuçlarını olumlu olarak etkileyen faktörlerden biridir. Ölçüm öncesinde egzoz sisteminde bulunan çatlak ve deliklerin onarılması, konvektörlerin ve bağlantı noktalarının sağlam olması ise son derece önemlidir.
Egzoz sisteminde problem olan araçların ölçümlerinin onaylanmadığını bilmeniz son derece önemlidir. Egzoz emisyon ölçüm fiyatları her yıl Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından özel olarak belirlenmektedir.
Egzoz gazı emisyon ölçümü süreci öncesinde uygulanması gereken en önemli kriter, aracın egzoz sistemlerinin doğru şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol etmektir. Bunun yanı sıra egzoz sisteminde delik, çatlak gibi bir sorun varsa ve bu sorun onarılmadıysa muayene geçersiz kabul edilebilir. Yapılan kontrollerde emisyon değerleri yüksek çıkan araçlar, eksikler giderildikten sonra aynı istasyonda ücretsiz olarak ikinci bir muayene hakkına sahip olur. Motorlu taşıtlarda egzoz emisyonunu düşürmek için birkaç temel kritere uymak son derece önemlidir. Bu parçalar egzoz sistemine monte edilir. Daha sonra ise zararlı gazları filtreleyerek zararsız gazlara dönüşmelerini sağlar.
Borlease ekibi olarak bu yazımızda egzoz emisyonu ölçümü konusu hakkında çeşitli bilgiler sunduk.