Trafikte her araç, farklı geçiş üstünlüğü hakkına sahiptir. Sürücülerin birçoğu ise geçiş üstünlüğü sıralaması konusunda yeterli bilgiye sahip değildir. Dikkat edilmesi gereken trafik kurallarının başında gelen geçiş sıralaması güvenli bir sürüş için önemlidir.
Geçiş üstünlüğü kuralına göre bazı araçların çeşitli önceliklerinin mevcut olduğunu söylemek mümkündür. Geçiş üstünlüğü sayesinde trafik sorunsuz bir şekilde ilerler. Bu noktada ise geçiş üstünlüğüne sahip araçlar merak edilmektedir. Borlease Otomotiv olarak bu yazımızda, geçiş üstünlüğü hakkında merak edilenleri sizler ile paylaşacağız.
Geçiş Üstünlüğü Nedir?
Geçiş üstünlüğü; belirli araç sürücülerinin görev sürecinde, can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamaları durumudur. Kısaca, acil durumlarda müdahaleyi kolaylaştırmak için bu süreçlerde görevli olan araçlara tanınan trafik önceliğidir.
Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlar
Trafikte geçiş üstünlüğüne sahip çeşitli araçlar vardır. Bu araçların belli koşulları sağlaması son derece önemli bir kriterdir. Görev halinde olan ve acil durumlarda müdahale yetkisi bulunan araçlar trafikte geçiş üstünlüğüne sahiptir. Geçiş üstünlüğü olan araçlar ise aşağıdaki gibidir:
- Acil hasta ya da yaralı taşıyan ambulanslar ve özel araçlar
- Organ veya doku taşıyan araçlar
- Olay yerine giden itfaiye araçları
- Kar ya da buz müdahalesi için çalışan araçlar
- Koruma görevini üstlenmiş kişilerin kullandığı araçlar (Polis, jandarma…vb.)
Trafikte Geçiş Üstünlüğü Olan Araçlar Sırasıyla Nelerdir?
2918 numaralı Karayolları Trafik Kanunu'nda belirtilen doğrultusunda geçiş üstünlüğü sıralamasının nasıl ilerlediğine dair bilgiler aşağıdaki gibidir.
- Yaralı veya acil hasta taşıyan araçlar
- İtfaiye araçları, orman yangınlarına müdahale eden araçlar
- Hükümlü veya sanığı takip eden veya emniyeti korumak için acil olay yerine giden zabıta araçları
- Bir trafik suçu işleyerek kaçan aracı takip eden veya trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine gitmekte olan görevlilerin araçları
- Afet ve acil durum söz konusu ise afet ve acil durum hizmetlerinde görevli bulunan araçlar
- Görev ve hizmet gerekleri veya güvenlik sebepleri ile yönetmelikte geçiş üstünlüğüne sahip araçlar
Geçiş Üstünlüğü Hangi Durumlarda Kullanılmaz?
Geçiş üstünlüğü hangi durumlarda kullanılmaz konusu, geçiş üstünlüğü sıralamasından sonra en çok merak edilen konulardandır. Görev sırasında diğer araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye atmadan trafik kısıtlama ve yasaklarına bağlı olmayan geçiş üstünlüğüne sahip araçlar, görev hali dışında hiçbir halde bu ayrıcalıklarını kullanamaz.
Geçiş Üstünlüğü Hangi Durumlarda Kullanılır?
Geçiş üstünlüğü acil durumlarda kullanılır. Acil servisin, hasta alması, hasta taşıması, itfaiye aracının acil müdahaleye yetişmesi, polis teşkilat araçlarının operasyona gitmesi, askeri araçların sevkiyat yapması gibi durumlarda geçiş üstünlükleri mevcuttur.
İlk Geçiş Hakkını Hangi Araç Kullanmalı?
Kontrolsüz kavşaklarda ilk geçiş hakkı sağda taraftan gelen araçlara verilmelidir. Bu kapsamda motorsuz taşıt sürücüleri, LTT ve iş makineleri sürücüleri de motorlu araçlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır.
Yokuş Çıkana mı Yol Verilir İnene mi?
Trafikte yokuş inen araç, yokuş çıkan araca öncelik tanımak zorundadır.
Kontrolsüz Kavşakta Geçiş Üstünlüğü Kimindir?
Kontrolsüz kavşakta geçiş hakkı söz konusu olduğunda, dönüş yapan araçların düz giden araçlara yol vermesi gerekir. Ayrıca dönüş yönü ne olursa olsun; traktör, iş makinesi, kamyon gibi araçlar, diğer motorlu araçlara yol vermek zorundadır.
Dönel Kavşakta Geçiş Üstünlüğü Kime Aittir?
Dönel kavşaklarda geçiş önceliği, kavşak içindeki araçların kavşağa girmek üzere olan araçlara karşı geçiş üstünlüğü bulunmaktadır. Bu sebeple kavşağa yeni giriş yapan aracın, kavşak geçiş üstünlüğü yoktur ve kavşak içerisindeki bisikletliler dahil tüm araçlara yol vermesi gerekir.
Cenaze Nakil Aracı Geçiş Üstünlüğü Var mıdır?
Trafikte cenaze nakil aracının herhangi bir geçiş üstünlüğü yoktur.
Trafikte Öncelik Sırası İtfaiye mi Ambulans mı?
Trafikte geçiş üstünlüğü sıralaması; ambulans, itfaiye araçları, polis araçları ve sivil savunma araçlarıdır. Bu nedenle itfaiye ile ambulans arasında geçiş üstünlüğü söz konusu olduğunda trafikte ilk geçiş hakkı ambulansa aittir.
Geçiş Üstünlüğü ve Geçiş Hakkı Arasındaki Fark Nedir?
Geçiş üstünlüğü, acil durumlarda müdahaleye ya da korunmaya muhtaç bireylerin trafikte güvenliğinin sağlanmasını kolaylaştırmak için bazı araçlara verilen trafik önceliğidir.
Geçiş hakkı ise trafikte araçların yol hakkının kimde olduğunu belirleyen bir düzenlemedir. Bu kapsamda geçiş önceliği sıralaması, tali yol ve ana yol bağlantılarında, ana yoldan gelen sürücülere aittir.
Geçiş üstünlüğü ve geçiş hakkı arasındaki temel farklar ise aşağıdaki gibidir:
- Geçiş hakkı süreklidir. Geçiş üstünlüğü ise olay bazlıdır ve daimî değildir.
- Geçiş hakkı tüm sürücüler için geçerliyken geçiş üstünlüğüne sahip araçlar, spesifik olarak belirlenmiştir.
Borlease Otomotiv olarak geçiş üstünlüğü hakkında merak edilenleri ele aldık. Araç kiralamadan önce trafik kurallarını bilmenize önem veren Borlease’den kiralama hizmeti almak ve prosedürler hakkında detaylı bilgi için blog sayfamızı inceleyebilirsiniz. Kiralama sürecindeki çeşitli prosedürlerin işleyişi hakkında detaylı bilgi için web sitemizi ziyaret edebilir veya iletişim kanallarımız üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.