Otoban hız sınırı, otobanlarda yapılan seyahatleri daha güvenli hale getirmek ve trafik kazalarının önüne geçmek için konulan kurallardandır. Karayolları Trafik Kanunu’nda belirtilen bu sınırlar, trafik ekipleri tarafından yapılan denetimlerle kontrol edilir. Otobanlarda seyir halindeki her aracın, bu hız sınırlarına uyması gerekir. Aksi halde maddi cezalar ve tekrar eden durumlar ehliyete el koyma gibi çeşitli yaptırımlar ile karşılaşılır.
Otobanda Hız Sınırı Kaç Km?
Otobanve otoyollarda hız sınırı için sabit rakamlardan söz etmek mümkün değil. Bu sınırlar hem otobandan otobana hem de araç türüne göre değişiklik gösterir. Bu yüzden de şehirlerarası seyahat edecek bireylerin, gidecekleri güzergahta yer alan otobanlardaki şehirlerarası hız sınırı hakkında bilgi sahibi olmaları gerekir. Genel olarak söylemek gerekirse;
- Kuzey Marmara Otoyolu: 140 KM (+%10 tolerans payı)
- Ankara – Niğde Otoyolu: 140 KM (+%10 tolerans payı)
- İstanbul – İzmir Otoyolu: 140 KM (%+10 tolerans payı)
Bu üç otobanın dışında kalan yollarda ise hız sınırı 120 km olarak uygulanır. Ancak bu otomobiller için geçerli olan hız sınırıdır.
Araç Çeşitlerine Göre Otoban Hız Limitleri Nelerdir?
Otoban hız sınırı araç türlerine göre farklılık gösterir. Ağır yük ya da yolcu taşıyan araçlar için hız sınırları her zaman daha düşük tutulur. Ayrıca ağır vasıtalarda da aynı yöntem izlenir. Şahsi araçların hız limitleri ise bunların daha üzerinde olur. Araç türlerine otoban hız sınırı aşağıdaki tabloda görülebilir:
Araç Türü | Şehir İçi | Şehirlerarası Çift Yönlü Karayolu | Bölünmüş Yollar | Otoyollar |
Otomobil | 50 | 90 | 110 | 130/140 |
Minibüs | 50 | 80 | 90 | 100 |
Otobüs | 50 | 80 | 90 | 100 |
Kamyonet | 50 | 80 | 85 | 95 |
Panelvan | 50 | 80 | 100 | 110 |
Kamyon | 50 | 80 | 85 | 90 |
Çekici | 50 | 80 | 85 | 90 |
Motosiklet (L3) | 50 | 80 | 90 | 100 |
Motosiklet (L4, L5, L7) | 50 | 80 | 80 | 80 |
Motorlu Bisiklet | 30 | 45 | 45 | Girişi Yasak |
Motorsuz Bisiklet | 30 | 45 | 45 | Girişi Yasak |
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar | 30 | 50 | 60 | 70 |
Özel Yük Taşıyan Araçlar | 30 | 50 | 50 | 60 |
Lastik Tekerlekli Traktör | 20 | 30 | 40 | Girişi Yasak |
Hız Sınırı Cezaları Nasıl Tespit Edilmekte ve Uygulanmaktadır?
Hız sınırı ihlallerinin tespit edilmesi ve bunların cezalandırılması, trafik güvenliğinin sağlanabilmesi adına önem arz eder. Bunun için farklı yöntemler kullanılır. Seyyar radarlar, otobanlarda hız denetimi yaparken sıklıkla kullanılır. Her defasında yolun farklı bir kısmına konuşlanan ve geçen araçların hızlarını anlık olarak tespit edebilen radar araçları, sınırı aşan otomobillerin plakalarını da kayda geçer.
Otobanve otoyol hız sınırı tespitinde Elektrikli Denetim Sistemi (EDS) de yaygın olarak tercih edilir. Sabit noktalara kurulu olan bu optik cihazlar, hız sınırlarının ve diğer trafik kuralı ihlallerinin tespit edilmesini sağlar. Radar ya da EDS ile hız denetiminin yapıldığı alanların öncesinde, mutlaka denetime dair bildirim levhaları yer alır. Trafik güvenliği ve trafik kazalarının önlenmesi için hız sınırlarına riayet edilmesi büyük önem taşır.
Yapılan denetimlerde bir sürücünün hız sınırlarını aştığının tespit edilmesi halinde, hız sınırı cezası uygulanır. Hız sınırı cezalarında %10 tolerans payı bulunur. Örneğin, 120 km hız sınırı olan bir yolda, ancak 132 km sınırı aşıldığı zaman ceza yazılır. Hız sınırı cezaları 2024 yılı için aşağıdaki gibi uygulanır:
- Hız sınırını %10-%30 aşma cezası: 1.508,50 TL
- Hız sınırını %30-%50 aşma cezası: 3.136 TL
- Hız sınırını %50 üzerinde aşma cezası: 6.440 TL
Para cezasının yanı sıra hız sınırını aşan sürücüler için ceza puanı da uygulanır. %10 ila %30 arasındaki aşımlarda 10 puan; %30 üzerindeki aşımlarda ise 15 puan sürücü puanı düşürülür. Bir yıl içerisinde 5 defa hız sınırını aştığı için ceza alan bireylerin ehliyetlerine el konulur. Bu kişilerin sürücü psikoloji testine girmeleri ve bu testten geçmeleri gerekir. Ehliyetlerini geri aldıktan sonra aynı yıl içerisinde 5 defa daha hız sınırı aşımına yakalanırlarsa, sürücü belgelerine kalıcı olarak el konulur.
Hız Cezaları Nasıl ve Nereden Ödenir?
Hız sınırı cezası alan sürücüler, ödemelerini farklı kanallar üzerinden yapabilirler. Günümüzde dijital devlet uygulamaları yaygınlaştığı için, e devlet üzerinden bu cezaları görüntülemek ve Dijital Vergi Dairesi platformundan ödeme yapmak en kolay yöntem. Bu kanaldan ödeme yapabilmek için kredi kartına ihtiyaç duyulur. Buna ek olarak PTT şubelerinden ve anlaşmalı bankaların dijital uygulamaları üzerinden da hız sınırı cezaları ödenebilir.
